vrijdag 4 juli 2014

Een blauw judopak is niet mooi...!

Als je op de diverse Engelstalige judofora een can of worms wilt opentrekken, of eens lekker wilt trollen, begin je over het blauwe judopak. Maar niet alleen daar. Als je in de Kodokan wilt trainen en je trekt je blauwe wedstrijdpak aan, kom je de mat niet op, zelfs niet als je er een 'spoorboom' omheen knoopt (de rood-witte band)... wat is er toch aan de hand?

Eigenlijk heeft het judo het blauwe judogi te danken aan onze eigen Anton Geesink, die liefst helemaal afscheid had willen nemen van het witte pak. Hij wilde rood en blauw als wedstrijdkleuren. Hmmm... zeker gesponsord door een fabrikant van bontwasmiddel? Hoe dan ook, Geesink was uiteraard een reus en een ikoon voor het judo, maar zijn verstand was minder ontwikkeld dan zijn spieren, dat hij het hele judo wilde 'vernieuwen' op meer dan alleen het terrein van oogverblindende kleuren. Naar ik nu lees zou hij zelfs de verdere Kodokan-carrière van Isao Okano hebben geruïneerd door hem te laten poseren in een blauw gi. Zonde! Maar goed, het was natuurlijk ook een doodzonde om zoiets te doen in Japan... 

Japan heeft zich altijd verzet tegen de (door de EJU opgedrongen) blauwe judogi voor wedstrijden, die in 1997 door de IJF verplicht werden gesteld - en ook door de JBN thans verplicht zijn op elk bovenregionaal wedstrijdniveau.  Waarom eigenlijk? Zijn die Japanners nou gewoon een vervelend conservatief stel luizen-in-de-pels? Of hebben ze een punt?

Een interessant artikel hierover verscheen in het 24e bulletin van de Kano Society, een traditionele judocommunity waar ik sympathie voor koester. Llyr Jones en Carl de Crée, beiden bekende judo-wetenschappers, vertellen daar over de achtergronden van het blauwe judopak, maar ook waarom de Japanners daar altijd op tegen zijn gebleven. Lees het hier. 

De kern van de zaak is, wat ik zelf ook al vaker heb aangedragen, het Japanse concept van esthetiek. Lees mijn stukken over wabi-sabi (侘寂) hier en hier wat ik daarover zei tijdens een lezing in Amsterdam twee jaar geleden.

De kern van de zaak is: het blauwe judogi is in de ogen van de Japanners gewoon oerlelijk. Want voor een Japanner is schoonheid vooral 'natuurlijk'. Nu kunnen de Japanners er tegenwoordig ook wat van om onnatuurlijke dingen te produceren, en Tokyo is vol van kunstmatige en lelijke kleuren. Maar bij judo is het wél zaak om zo dicht mogelijk bij de concepten van en seiryoku zenyo te blijven, tenzij je vindt dat principes niet belangrijk zijn of zo.

Welnu, vanuit oogpunt van esthetiek, is een natuurlijk-wit judogi 'mooi'. En daarmee is volgens de auteurs van bovengenoemd artikel eigenlijk ook het echte ongebleekte judogi bedoeld. Dat ongebleekte katoenen gi, wat door sommigen die het niet kennen als 'niet schoon wit' wordt beschouwd, is in de ogen van de echte Japanner 'wabi-sabi' ten top. Bovendien is een natuurlijk wit gi zonder flauwekul in de vorm van patches en emblemen, ook Kanso 簡素: "pure eenvoud", maar daarover komt u nog maar eens terug op 3 augustus want dan heb ik een blog over dat onderwerp klaarstaan.

Dit argument is voor een echte traditionele Japanner waarschijnlijk sterker dan andere argumenten als het traditionele en uniforme van een wit gi, hoewel ook zeker het verzet tegen de herhaaldelijke dwaasheid van IJF-vernieuwingen een rol zal spelen in het verzet tegen het blauwe pak, wat dus tot op de dag van vandaag doorgaat.

Dus beste medejudoka, over smaak valt niet te twisten. Of blauw een mooie kleur is, laat ik dus in het midden. Maar aangezien judo een activiteit met principes wil zijn, en de Japanse principes leidend zijn voor judo (anders is het geen judo meer, maar jacket wrestling) is het mijn bescheiden mening dat de heren Jones en de Crée groot gelijk hebben. Een judogi moet jû, kanso en wabi-sabi zijn en dus liefst een ongebleekt gi. Als het dan niet anders kan, dan toch zeker wit. Blauw is dan onnatuurlijk en lelijk. Dat Geesink dat niet besefte is tot daar aan toe. Maar verstandige judoka trekken alleen een blauw gi aan als ze anders niet mogen meedoen, en verder he-le-maal nóóit...



Geen opmerkingen:

Een reactie posten