"Wat een rotzak"

Soms kun je van een andere judoka denken: "wat een rotzak". Tsja, judo is karaktervormend en opvoedkundig, maar het lijkt alsof sommige mede-judoka gewoon een rotkarakter hebben, of geen opvoeding hebben gehad... En het is zeker waar, de judoleraren hebben steeds meer te stellen met de 'jeugd van tegenwoordig' met alle complexe situaties thuis en in hun levens, die allemaal meegedragen worden op de mat.

Toch moeten we een onderscheid maken tussen wie iemand is en wat hij doet. Iemands persoon en iemands houding. Iemands karakter en iemands gedrag. Je hebt verknipte personen en rotkarakters, maar dat kun je niet altijd beoordelen aan de hand van iemands houding of iemands gedrag zonder meer.

De persoonlijkheid zit namelijk in jezelf, maar houding en gedrag worden mede bepaald door de ander. En dus is op de mat niet zo gemakkelijk te zeggen of iemand een rotzak is, of alleen een rotzak lijkt. Of iemand misschien helemaal geen rotzak is, maar als de medejudoka hem verkeerd behandelen, het eventueel lijkt te worden. In het judo is ALLES uiteindelijk een kwestie van tweerichtingverkeer en kun je normaal gesproken zelfs bij judoka die niet zo'n prettig gedrag vertonen, veel bereiken door zélf wel prettig te zijn. Pas als je merkt dat hij ondanks jouw tegemoetkoming, of ook een totale positieve houding van alle anderen, nóg steeds, continu en gemeen, een rotgedrag vertoont, kun je wellicht zeggen: dat zit in die judoka zelf.

Wat moeten we dan met zo'n 'rotzak'? Welnu, als hij de hele groep zou terroriseren, zal een verstandige sensei zo iemand terzijde nemen en bij volharding in het wangedrag moeten verwijderen omwille van de groep. Maar anders? Misschien kan juist zo iemand door de interactie met zijn judopartners verbeteren. Opgevoed worden door sociaal gedrag tót sociaal gedrag.

Op dit terrein kunnen we trouwens judo ook toepassen op het alledaagse leven, zoals Jigoro Kano ook altijd in zijn lezingen probeerde. Judo is een model voor hoe mensen met elkaar kunnen omgaan.

Soms 'zijn' judoka (en mensen in het algemeen) dus rotzakjes. Maar of ze het zijn of lijken, hangt mede van jouzelf af. Of ze het blijven of worden, hangt zeker ook van jouzelf af. Iemands houding en gedrag wordt gevormd door elkaar en vaak kun je zelf aanleiding geven tot goed of slecht gedrag...