Als je beweegt word je sterker (1)

De quote van Bruce Lee is een waarheid als een koe: 

"Dingen leven als ze bewegen, en winnen aan kracht als ze gaan."

Levende wezens staan niet stil. Dat wil zeggen: een plant leeft ook, al is hij geworteld, maar hij beweegt, hij groeit. Mensen en dieren moeten bewegen, anders ben je dood.

Gek genoeg zijn veel mensen liever lui dan moe. Ze hebben het leven gekregen, maar doen er maar weinig mee. Bankhangen. In trainingspak voor de tv chips eten. Ja, ook dan bewegen ze hun hand naar de mond, maar ze gebruiken hun lichaam voor een andere groei en ze maken het woord 'trainingspak' belachelijk. Ontspanning door je niet in te spannen. Jaja, daarvoor zijn de nachtelijke uren bedoeld en dat we zo veel moeten zitten in ons leven is al erg genoeg.

Van zitten en niet-bewegen worden we alleen maar dik. Maar niet sterk. En dat is de paradox. We voeden ons lichaam om energie te krijgen. Voedsel dat wordt omgezet om via het bloed onze spieren en lichaamsdelen te voeden. Maar daar worden spieren dus niet sterk van. Sterk worden we door bewegen, oefenen, gericht te laten bewegen zelfs. De conditie van ons lichaam wordt versterkt als ze af en toe zo diep gaan dat onze bloeddruk en hartslag naar hun plafond gaan. Onze spieren worden sterker naarmate we ze steeds een beetje laten 'scheuren' bij grote krachtsinspanningen. Beweging is de énige manier om gezond en sterk te worden én te blijven.

Judo als lichamelijke opvoeding

Daarom. Judo is een prachtige manier om gezond en sterk te zijn. Randori en uchikomi vragen het uiterste van conditie en spieren. In een enorme afwisseling. Anders dan eenzijdige oefeningen als rennen of bankdrukken (die op zich goed kunnen zijn uiteraard) is een judo-training een variatie van alles. Jigoro Kano heeft het goed gezien. Wie door het schijnbare 'vechten' heenprikt, ziet een compleet programma van lichamelijke opvoeding, een systematische aanpak van bewegen tot in de tenen en de vingertoppen...

Zoals ik het zie, is het doel van lichamelijke opvoeding om een sterk en gezond lichaam te ontwikkelen, en dat lichaam zo te trainen dat het van nut is voor de samenleving, terwijl tegelijkertijd de vaardigheid wordt ontwikkeld om het verstand te cultiveren. Ik stel me voor dat de meeste mensen daarmee kunnen instemmen.

Zweedse en Deense gymnastiek bijvoorbeeld, is van weinig nut voor het cultiveren van het verstand, of voor het dagelijks leven. Natuurlijk heeft elk zijn eigen verdiensten, maar hoeveel mensen streven dit type gymnastiek na? De mensen doen deze gymnastiek als het deel uitmaakt van het gewone programma op school, maar bijna geen weldenkend mens doet Zweedse of Deense gymnastiek omdat ze nuttig of interessant is. Het doel van lichamelijke opvoeding is om een welgevormd lichaam te ontwikkelen, maar het is een serieuze misvatting om te denken dat als je een sterk lichaam met sterke spieren hebt ontwikkeld, het doel van lichamelijke opvoeding ten volle is bereikt. De ontwikkeling van zulke spieren vereist een grote dagelijkse inspanning, waarvoor het nodig is om een heleboel energie te verspillen.

De beroemde Amerikaanse worstelaar Dalue kwam me een keer opzoeken. Hij was zeer wel ontwikkeld en sterk, en hij liet geen moment voorbijgaan om zijn spieren te laten zien. Ik merkte dat ik lacherig werd van de absurditeit van dat alles, maar ik wilde hem niet uitlachen dus ik zei niets. Toen ik later naar de Verenigde Staten kwam, ontmoette hij mij in San Francisco en zei dat hij me ook in Los Angeles wilde ontmoeten, maar ik gaf er de voorkeur aan om te voorkomen dat we elkaar nog eens zouden ontmoeten. Ik zou het nogal pijnlijk vinden om door hem te worden ontvangen en hem het idee te geven dat ik zijn opvattingen deelde. Zulke spieren ontwikkelen is nooit iets om te bewonderen. Het kan mogelijk bij iemand passen, maar als alle Amerikanen of Japanners zo zouden worden, zou dat gepaard gaan met het verlies van de persoonlijke ontwikkeling op andere terreinen. Dat soort excessieve inspanning om iemands spieren te ontwikkelen, is verwoestend voor de ontwikkeling van andere onderdelen en nauwelijks waard om te verheerlijken.

Het is noodzakelijk om je spieren tot op een zekere hoogte te ontwikkelen; de ontwikkeling van een gezond, goed-functionerend lichaam met een evenwichtige musculatuur is dientengevolge ideaal vanuit het standpunt van de fysiologie. Dat moet het doel zijn van de lichamelijke opvoeding. Als er niets nuttigs kan worden bereikt in het verloop van lichamelijke opvoeding, is ze van weinig waarde.

Jigoro Kano, Mind over Muscle, blz. 52-54.