Kodokan 講道館 niet toevallig op 28 oktober...

Kodokan 講道館, de plaats waar de 'weg' wordt onderwezen. Nadat Jigoro Kano de Eishoji tempel met 12 tatami moest verlaten, maakte zijn judo-plaats nog een aantal tussenstops van groter en groter, alvorens in 1958 neer te strijken in de wijk Bunkyo.

Je moet er als judofan geweest zijn, want het is dus al bijna 60 jaar het judo-hoofdkwartier van de wereld, en al denkt de IJF dat zij het centrum van het judo-universum is, traditionele judoka keren terug tot de bron. Nou ja...

Vanaf metrostration Kusaga is het maar een klein wandelingetje - een minuut - tot de vierbaans Hakusan dori alvorens je voor een onopvallend modern kantoorgebouw staat. Ja dat is het dan. Met het bekende standbeeld van Jigoro Kano voor de hoofdingang, bijna geschapen voor de obligate selfie van Kano met elke judoka die moet laten zien dat hij er écht geweest is. Jazeker daar is-ie dan!

Mitesco was here, sensei ni rei

Judoka die vaker in Japan komen of kwamen (en destijds de mensen van het Judoforum) waarschuwden me al dat de magie van de huidige Kodokan wel meevalt en als je - zoals ik - niet komt om uitgebreid mee te trainen en/of met een versbehaalde dangraad het land te verlaten, is het allemaal maar heel gewoon. Interessant, dat zeker! Maar niet de plek om dagen rond te hangen. Nee het was er, sorry, gewoon saaaai... Lees mijn ervaringen...

28 oktober

Als er één dag in het jaar is om de Kodokan te bezoeken, zou het wel 28 oktober, Wereld judo dag, moeten zijn. De dag waarop in 1860 Jigoro Kano werd geboren. Ter gelegenheid van die 155e verjaardag, heeft het Kodokan Judo Instituut nét wat extra leuke dingetjes georganiseerd die voor mij het bezoek aan de Kodokan meerwaarde geven.  En dus prikte ik uiteraard juist deze dag/middag om er te zijn. En ja hoor, aan de buitenkant, op straat, stond zowaar een tv met een presentatie over judo.

Volgegeten in het steakhouse verderop, wandelde ik door de hitte naar de Kodokan waar ik 's morgens ook al langsgelopen was na daar uit de Toei metro te zijn gestapt. De Kodokan bestaat uit twee gebouwen met twee eigen ingangen. Rechts het deel met het standbeeld van Jigoro Kano onder het naambord 講道館, en dat is het oudste. Daarin vooral kantoren. Links het nieuwere gedeelte, met op de begane grond een winkel met kunstbloemen op de stoep, en uiterst links de ingang van de Dojo en het museum en bibliotheek. 

Museum

Ondanks wereld judo dag was het er doodstil. Op internet las ik dat de eerste 50 bezoekers een attentie zouden krijgen, en ondanks dat ik er om 13 u binnenstapte, was ik nog een van de gelukkigen. Ik bezocht het museum met het openbare stukje bibliotheek. Niet dat ik aan de bibliotheek veel zou hebben want alles is uiteraard in het Japans en ik hoorde van de bekenden op het judoforum destijds al dat men de geheimen van de Kodokan ook graag in Japanse handen houdt. Men deelt beleefd wat men wil delen zogezegd. Dat was in het museum ook te zien. Enkele historische stukken van Kano, teksten en kalligrafieën, en ook wat persoonlijke aantekeningen. Heel wat foto's van de diverse gebouwen (eishoji miste ik trouwens...) en van wedstrijden. Interessant enkele foto's van hoe het judogi er uit zag in die tijd, en ook een bewaard exemplaar uit de tijd. Aan rafels uiteraard...

Wereld judo dag menu

Het was wereldjudodag en dus was er wat speciaals. Nou ja, er was voor Japans sprekenden wel iets ja. Er was een bandopname van een toespraak van Kano te beluisteren, uit 1929. Ik deed wat de mensen toen ook deden, een opname maken via de dictafoon haha. Nu heb ik ook een stukje van de stem van Kano op mijn telefoon...! Maar was het wat? Goeie toespraak denk ik, over de principes van het judo. Maar ik weet nu waarom de leerlingen in de Kodokan in slaap vielen bij Kano's kogi. Het is vast mooi in die tijd, maar 'saaie stemmen' zijn niet tijdgebonden. Bovendien spreekt hij geforceerd en echt 'redevoerend'. Als ik deze opname zou laten horen aan een willekeurige hoorder, zou hij denken dat het een oorlogsrede was of zo... Ik verstond er niks van uiteraard, alleen seiryoku zenyo kon ik wel horen op het eind...

Verder was plechtig aangekondigd dat er in het rechtergebouw, bij het Kano-beeld een video zou zijn over 'van jutsu naar do' en dat had ik zeker boeiend gevonden, ware het niet dat het hier ging om een oudere tv documentaire in het Japans waarvan bij navraag geen ondertitelde versie bestond. Als ze de vraag tenminste begrepen hadden want in plaats van antwoord kreeg ik alleen veel buigingen en glimlachen. Hmmm men was duidelijk niet ingesteld op internationale gasten vandaag. Men is enorm aardig en beleefd, maar de taal van het judo is Japans en dat moet ik maar leren haha.

Mij was de tip gegeven om een sensei te vragen mij iets te vertellen of wat meer achtergrond te geven. De meneer die ik aan de balie moest vragen was er niet en er was dus alleen een mevrouw die zeeeer matig Engels sprak, verder alleen wat kantoormensen. Het hele complex leek uitgestorven...

De Dojo

Wel even de lift in het linkergebouw genomen om naar de achtste verdieping te gaan. Het is dat ik het allemaal al had uitgezocht, want niemand vertelde je verder iets, niet in het museum, niet aan de balie. Nu ja, het was overal al stil en inderdaad, er waren pas in de avond weer trainingen gepland. Dus zag ik alleen een lege Dojo, verder was er helemaal niemand. Het enige geluid was het gezoem van de koelingen van de  drankautomaten waar je (net als overal in Tokyo, zelfs op straat!) petflesjes kunt halen. Verder het gegil en geratel van de naastgelegen achtbaan. Dat was het.

Het hele gebouw kwam op mij meer over als een soort 'abdij' uit de jaren 60. Kloosters uit die tijd zien er net zo uit, strak en sober, maar ook net zo stil. In de Dojo boven voelde ik me alsof ik in een soort kerk zat, niemand aanwezig met in plaats van het tabernakel bij de rooms-katholieken, de nis met de zetel en het portret van Kano. Alleen ging ik hier niet zitten bidden uiteraard. 

Shopping

Ik had gehoopt in de Kodokan een mooi Japans judopak te kunnen kopen. De logica dat ze die daar wel zouden hebben, lijkt me aanwezig, maar neen. Ik kon er alleen wat souvenirs en t-shirts kopen, wat dan ook zo geschiedde. De dame achter de winkelbalie sprak overigens geen woord Engels, echt niks, een paar Amerikanen die er ook waren beklaagden zich daar over maar dat had geen zin. De dame gaf gewoon breed lachend rei aan alle bezoekers, en communicatie over de artikelen verliep via handgebaren en de prijzen op het scherm van de 'zakjapanner'. Ik verwees de Amerikanen maar naar de ATM/pinautomaat bij de 7/11 aan de overkant want ze hadden duidelijk verwacht met creditcard te kunnen betalen. Maar neen. Dat kan in Japan opvallend weinig merk ik, dus ook hier niet.

Het judogi uit Japan komt er deze reis niet, en ik wist het al wel, want ik had met een vaste bezoeker van de Kodokan gesproken voor de reis en die wist wat ik ook wist, een gi kun je hoogstens kopen 500 meter verderop in de straat. Die winkel had ik al gevonden uiteraard, hij ligt naast het Toei-metrostation suidobashi, tegenover het Tokyo Dome hotel. Het steakhouse waar ik had gegeten ligt er vlak naast, en dat is meer een aanrader dan de Budoshop. Eerlijk is eerlijk, ik stond er voor de etalage, waarin wat verkleurde spulletjes en handgeschreven Japanse beschrijvingen lagen. De spanning van een Kodokan judogi was al weg, maar hoe goed de kusakura gi van de winkel ook zullen zijn, ik had geen zin meer en de presentatie van de winkel kwam op mij over als... Laat maar.

Kortom...

De Kodokan moet je als judoka gezien hebben, zeker als je in Tokyo bent. Maar dat ik er een soort kloostergevoel aan zou overhouden, had ik niet verwacht. Ik ben vast op het verkeerde tijdstip geweest, en ik had vast mensen moeten aanspreken. Of beter Japans leren. Maar als zelfs op wereld judo dag de Engelstaligen een vrije dag lijken te hebben, heb ik gewoon pech gehad dus. 

Hoe dan ook, het dynamische van zo'n wereldjudocentrum was er helemaal niet. Helaas. Ik denk dat alle judoka die ik heb gesproken en alle lezers die er vaker geweest zijn, bevestigen dat je er moet zijn om te trainen, en dan langduriger, en als je dan mensen hebt leren kennen bij die gelegenheid, dat het dan best levendiger zal zijn. Als toevallige bezoeker zie je wat ik zag: het judo instituut waar veel gebeurt en gebeurd is, maar waar je niet te veel spektakel van moet verwachten als je in Tokyo bent. 

Het gevoel van de plek als 'heilige grond' kreeg ik er helemaal niet, ondanks de kloostersfeer. Dat had ik gisteren in Eishoji dan nog meer, en niet alleen omdat daar de voetstappen en sfeer van Kano lagen, en in de Kodokan alleen zijn erfenis...