zondag 10 april 2016

Judo doet geen pijn

Judo doet geen pijn? Een beginner zal dat anders ervaren. Dat is wat sommigen ook afschrikt, en zeker als het gaat om 'kleinzerige' kinderen die al heel wat hebben moeten verduren in hun leven, voelt het allemaal als pijn: het vallen, het vastgeklemd worden. Helemaal niet leuk!

Voor mij is judo nooit pijn - tenzij er iets verkeerd gaat en je dus 'geblesseerd' raakt. Als er iemand je raakt op een manier die niet bij de techniek hoort, kan dat even pijn doen. Maar judo zoals het hoort? Doet dat pijn? Ik zou het zo niet kunnen noemen.

Toen ik een jaartje aikido deed, had ik wel regelmatig pijn. Waarschijnlijk omdat ik daar beginner was of zoiets. Misschien ook omdat de andere aikidoka in de groep ook bijna allemaal nog beginners waren. Ik bedoel dan niet het vallen, maar wel de pols- en armverdraaiingen. Nikkyo, sankyo. Het was allemaal best wel au. En als je dat dan 10 keer achter elkaar mocht beleven als uke... ik heb er een tijd een zere arm aan overgehouden. Was dat een vorm van 'harmoniseren' met mijn partners, of was ik gewoon niet ontspannen genoeg? Mogelijk dat laatste...

Pijn en impact

Voor mij is er een belangrijk verschil tussen pijn en impact. Als er druk wordt uitgeoefend op je lichaam, heeft dat een impact. Als het met een stoot gaat, bijvoorbeeld bij atemi in andere budo, of bij een onvoorziene stomp, is die impact heviger want de kracht is dan groot en de spreiding van de energie is lokaal en qua tijdsduur heel klein. Dan kan die plaatselijke druk (de klap) hard aankomen en dat kan dan uiteraard aanvoelen als pijn. Als je bij een val verkeerd terecht komt en een lidmaat krijgt de volle energie van de val, voelt dat als een klap. Maar gewoonlijk is in het judo de impact beperkt, ook als er veel kracht wordt uitgeoefend. 

Als iemand in osaekomi terecht komt, is de tijdspanne waarmee dat gebeurt ruimer en het drukvlak bijna altijd groter dan de paar vierkante centimeter van een stomp. Dan kun je hooguit nog spreken van 'onaangenaam' of dat je geen adem meer krijgt door compressie. Maar is dat pijn? Dat zal een beginner misschien zeggen. Zeker als hij in bepaalde houdgrepen waar de nek wordt gefixeerd, verkeerd gaat zitten wrikken en draaien zodat de nek klem wordt gezet... maar ja, ook dan mag je aftikken als het vervelend wordt. We doen elkaar geen pijn.

Hetzelfde geldt voor een verwurging. Doet een verwurging pijn? Het is onplezierig als je geen lucht krijgt maar zeker een bloedverwurging doet geen pijn, het is eerder 'prettig' (zegt men) alsof je in slaap valt of een narcose krijgt en wegglijdt. Je voelt niks. Is een armklem pijnlijk? Alleen als hij niet beheerst wordt aangelegd en de overstrekking te ver gaat. Maar tenzij dat tien keer achter elkaar herhaald wordt, zijn dat korte pijnprikkels die voorbij zijn als je aftikt en je wordt losgelaten.

Wat leert het?

Net als met vallen, is het voor een judoka van belang dat hij leert omgaan van de impact die energie en kracht hebben op het lichaam. Leren dat de druk die de ander op je legt, niet schadelijk is. Leren dat impact als zodanig geen pijn doet, als hij maar gespreid is over voldoende oppervlak. Leren dat impact pas pijn kan gaan doen als je er verkeerd op reageert door verzet te plegen en je dus niet ontspant. Zoals ik eerder schreef in het kader van ukemi. Het rollen in ukemi-waza is een perfecte manier van impact-spreiden.

Ontspannen reageren op de impact die handelingen hebben, en in dat ontspannen voel je geen pijn, maar alleen druk. Je leert de prikkels naar de hersenen in de ontspanning om te buigen van iets negatiefs naar iets normaals, en in sommige gevallen zelfs... iets prettigs. Want ukemi kan leuk worden, net als het ondergaan van een shime- of kansetsuwaza. Het wordt een spel van incasseren en dat is 'spannend' maar niet pijnlijk. 

Ik vermoed dat de geoefende aikidoka en karateka  (of om het even welke striking art) dat ook hebben geleerd. Het is een element van , het flexibel meegeven met de energie van de ander, om je lichaam vanuit je mindset zó te ontspannen dat de impact op je lichaam prettig gaat voelen, en je op die manier een andere 'pijngrens' krijgt bij wat je incasseert. Nog los van het feit dat je spieren zich (net als bij spierpijn) aanpassen aan herhaalde overstrekkingen en sterker worden. Het is een proces van nemen, zowel mentaal als fysiek, en leren.

Wie heeft geleerd om met al die impact op zijn lichaam ontspannen om te gaan, zal (behalve bij blessures en schadelijke fouten) zeggen: judo doet geen pijn.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten