Kime of Kyoku (極)

foto kodokan

Kime of Kyoku (極) kennen we als karakter wel vanuit het judo en het jujutsu-kata 'kime no kata' (極の形). Ik wil niet op dat specifieke kata ingaan, maar wel op onderzoek uitgaan naar de diepere laag onder het karakter.

Normaal wordt kime no kata vertaald met 'vormen van beslistheid' (decision/decisiveness) Maar is het dat exact?

Het lexicon vertaalt 極 letterlijk met iets van 'hoogtepunt, climax, het uiterste, het extreme'. Uiteraard zal een meelezende Japanoloog zich nu uitgedaagd voelen tot een eigen blog hierover, want er is vast meer over te zeggen. Kom er maar in!

Wat wordt daar voor een Japanse gevechtskunstenaar mee bedoeld? In het jujutsu zou je dan ook kunnen zeggen: je gaat tot het uiterste en dan is de aanvaller er dus geweest. Is het dat? Is 'beslistheid' een intellectueel proces (snelle keuze) of een lichamelijk gebeuren 'kiai-tsjakka'?

Ik zou het vanuit wat ik zo af en toe hier en daar lees, ook wel durven verbinden met een mentale staat. En die is nauw verbonden met 'ki' (気) al heeft dat begrip qua taal en oorsprong niks te maken met 'kime' (極). In judo en andere Japanse kunsten zijn lichaam en geest namelijk niet zo te scheiden zoals wij westerlingen dat doen. Kime vereist een bepaalde innerlijke harmonie en concentratie, een vrijheid in de ziel die de ademhaling zo tot rust brengt, dat heel het lichaam en postuur in een diepe balans geraakt, waardoor de hele persoon (als lichaam en geest) klaar is om alles te kunnen geven in de 'explosieve handeling'. In die handeling balt de hele persoon zich samen, als één geconcentreerde actie vanuit de hara. Ik gebruik bewust het woord 'explosief' omdat daarin het beslissende en tegelijk extreme, uiterste, zit ingebakken. Alles komt er in samen, de voorafgaande waarneming (awareness/alertheid), de concentratie, de adem, de flits vanuit de hersenen en alle spieren die als hoogtepunt van efficiënte energie hun techniek doen.

Het trainen van kime lijkt dan ook niet iets voor beginners of onvolwassen pubers. Een judoka die geen mokuso kan doen, een soort meditatief focussen, is er waarschijnlijk ook niet toe in staat. Het vraagt meer innerlijke controle dan uiterlijke wellicht. Als lichaam en geest niet totaal één zijn in de handeling, kan het alleen maar lijken op kime en degene die de ademhaling kan waarnemen, zal vermoedelijk het verschil zien.

Zoiets? Schiet het maar af als het uit de richting is. Niet geschoten is immers altijd mis...