zondag 8 mei 2016

Kohaku 紅白

Kôhaku 紅白 betekent gewoon 'rood-wit'. Geen ingewikkelde theorieën over de betekenis van de kanji deze keer. Gewoon twee kleuren.

Een kohaku is in Japan een vis. Een rood-witte koi, zoals bekend Japan's 'nationale vis'.
Nu is de kohaku (waarvan weer tientallen soorten bestaan naargelang de tekening van het rood-wit op de schubben) uiteraard een bijzonder gekleurde koi, want rood en wit zijn (zoals evenzeer bekend) ook de kleuren van de Japanse vlag.

Maar we kennen de term kohaku ook in het judo. Hogere dangraadhouders (vanaf zesde dan) mogen bij bijzondere gelegenheden een rood-witte band omknopen. Nadruk op bijzondere gelegenheden. Wie het bij een gewone training waagt, is een beetje arrogant - niet zo veel van judo begrepen dan. Ofschoon de Oosterburen deze band met een vette knipoog "Bahnschranke" noemen (vertaald: 'spoorboom'), is het door niemand anders dan Jigoro Kano zelf ingesteld, rond 1930. Dus niet spotten met judoka die een 'spoorboom' rond hun welgevormde lichaam hebben geknoopt!

Kohaku shiai

Maar eerder dan de kohaku-band, was er de kohaku-shiai (紅白試合), in 1884 ingesteld door Jigoro Kano himself. Een toernooi tussen rode en witte teams. Zoals we nu (als er niet het door Geesink bedachte [afschuwelijke] blauw wordt gebruikt) bij wedstrijden een rode of witte wedstrijdband omknopen om de beide kanten uit elkaar te houden.

Op zich is het rood-wit in Japan in de nationale wedstrijdtraditie diep geworteld. In de 12e eeuw waren er in Japan twee rivaliserende clans (Taira en Minamoto) die qua kracht aan elkaar gewaagd waren. Tijdens de gevechten hadden de Taira strijders een rode vlag bij zich en de Minamoto een witte. Na deze oorlog bleven de rode en witte kleuren Japans Nationale kleuren. Het witte stond voor de zuiverheid en vrede, terwijl het rode niet alleen de 'rijzende zon' was, maar ook het temperament van de Japanner, zijn vechtlust. Samen maken vrede en vechtlust de ene Japanse identiteit tot een nationale eenheid. De eenheid van kleuren vertegenwoordigt de twee kanten van gelijke krachten, yin en yang, of go en ju... (zoals ik 2 weken geleden schreef)

kohaku shiai in het begin
Een kohaku shiai is dus in wezen - vanuit de Japanse traditie - een strijd van twee gelijken. Heel erg de judo-geest dus ! Kano koos niet zomaar een term voor zijn wedstrijden. 

Als wedstrijdsysteem wordt de kohaku-methode gebruikt als 'de winnaar staat op'. Bij deze methode worden de judoka in een rij gezet naar grootte/gewicht/graad en de twee kleinsten beginnen te vechten. De winnaar staat dan op en vecht tegen de volgende, iets grotere judoka. De winnaar staat steeds op tegen een grotere, tot hij verliest.  De grootste/zwaarste/hoogste mag dan - als hij wint -  een aantal wedstrijden doen tegen de kleinere/lichtere/lagere judoka. Degene die het meeste wedstrijden wint, is de uiteindelijke winnaar. Het spreekt voor zich dat dit oude systeem niet veel meer wordt gebruikt, het judo heeft tegenwoordig andere methoden. Hoewel ik het op zich wel eens leuk zou vinden om op die manier een toernooi mee te maken, zeg ik eerlijk. 

Kortom: het woord Kohaku 紅白 heeft in Japan dus hele oude wortels. In de cultuur, de tradities, de wedstrijden van allerlei aard, en vooral de vissen.

Rood-witte band

Wat betreft de rood-witte banden, zouden we wellicht mogen zeggen dat degenen die hem dragen, zich bewust zouden mogen zijn van de twee krachten in henzelf. Vrede en felheid, samen in één persoon. Een gevorderde judoka heeft zijn balans gevonden tussen die twee. Hij is vol vuur, maar werkt ook op gelijk niveau aan vooruitgang. Verantwoordelijkheid voor zichzelf en de wereld kunnen nemen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten