zondag 19 maart 2017

Kenkō kanri 健康 監理: Welterusten en smakelijk eten

Elke judoka (en sporter) kent het gevaar van uitputting. We willen diep gaan, voelen als het ware de adrenaline en de kick maakt dat we kunnen doorstampen tot we uitgeput neervallen op de mat. Ja, judo kan ook obsessieve trekken aannemen.

Daarnaast is judo een gewichtige sport. Wedstrijdjudoka leven in een haat-liefdeverhouding met de weegschaal en alsof de wedstrijddag niet al genoeg stress geeft: de stress of men goed door de weging komt, is voor veel judoka vaste prik. Men komt ook liever in een gewichtsklasse lager uit, omdat men denkt dat je dan sterker bent. Eigenlijk weeg je normaal bijna 80 kilo, maar als je aftraint kun je ook nog in de -73 meedoen. Hoe gemakkelijk is het om je lichaam - het instrument waarmee je judoot - tekort te doen? Jezelf slopen voor een beetje winnen?

Slaap

Een ander gevaar voor judoka is: een slecht slaapritme. Het klinkt misschien raar, maar het is bijna net zo belangrijk om slaapuren te maken, als mat-uren. Hard werken overdag, hard werken in bed om lichaam en geest 'fit' te laten zijn.

Een gebrek aan goede slaap, is een gemene tegenstander. Je krijgt een ippon tegen op je immuunsysteem, houdgrepen van neerslachtigheid, verwurgingen in je hormoonbalans, klemmen in je spieren, en je geeft jezelf shido op shido omdat je niet meer bij de les kunt zijn en passief wordt. Geen tegenstander op de mat krijgt je zo vakkundig klein. Onderzoeken hebben aangetoond dat sportmensen méér slaap nodig hebben dan een gemiddelde mens. Het lichaam moet meer inspanning geven, en dus ook meer ontspannen. Wie niet voldoende rust, kan een syndroom van overtraining oplopen en dan ben je ver van huis.

Maar dan hebben we het nog niet eens gehad over de mentale fitheid. Als je slaapt, ordent je brein alle impressies van je training en zet die op de juiste plek. Ga maar eens met een vermoeide kop een serie combinaties leren. Of kata doen. Kun je je nog concentreren als je vermoeid bent in je hoofd? Wat is die vermoeidheid anders dan wanorde, chaos? Sommige judoka wijten het aan hun aanleg of 'rugzak'. OK. Wat is de eerste remedie tegen ADHD (mensen met chaos in hun hoofd)? Rust. Slaap filtert alle irrelevante stoorzenders uit onze actieve herinnering en zet de belangrijke dingen op hun plaats. Zodat je de aanwijzingen van de sensei/coach niet vergeten bent de volgende dag... Slaap helpt ons bij het leerproces, terwijl we denken in dromenland te zijn. Slaap is dus geen verlies van tijd, maar juist inzet van kwaliteitstijd.

Dat een gebrek aan slaap slopend is, weten we niet alleen uit experimenten met ratten, maar helaas ook uit de ervaringen van martelkamers. Het spelen met licht en donker, het verstoren van slaap, is een methode om mensen kapot te krijgen en zo hun weerstand te breken. 

Van onze iPhone weten we precies wanneer hij aan de lader moet, want die piept en heeft een display voor de batterijvulling. Onze geest heeft dat niet, en dus moeten we enorm luisteren naar ons lichaam en hard werken aan balans en controle, ook in ons ritme en gezondheid.

Gezond blijven

En dus: goed en gezond eten. Goed en voldoende slapen. Niet ons tekort doen om af te vallen of door te trainen. De schade aan ons lichaam en onze geest is niet te overzien.

In het Japans heet het heel plechtig kenkō kanri 健康 監理. Kenkō 健康 = gezondheid; kanri 監理 = controle/management. Judoka moeten goede managers zijn van hun mens-zijn. Gezonde geesten in gezonde lichamen, weldoorvoed en uitgerust. Dat samen maakt dat ze fit zijn. Welterusten en smakelijk eten.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten