Judo als levensweg betekent dat de houding van de judoka is:
om de medemens altijd het beste toe te wensen in woord en daad. De beheerste
toepassing van technieken ten opzichte van een medemens leert om ook in de
omgang altijd een waardige medemens te zijn voor een ander. Judoka zijn waardige
mensen. Kenmerken van de beschaving van een judoka zouden dan ook mogen zijn:
- rustige beheersing in alles
- hulpvaardigheid
- vriendelijkheid in taalgebruik en omgangsvormen
- persoonlijke verzorging en etiquette
- discipline
- trouw aan beloften
- actief burgerschap in het land en de gemeenschap
De technieken, oefenmethoden, filosofie en morele basis zijn in overeenstemming met de zoektocht naar zelfinzicht en ontwikkeling van een sterk, individueel karakter. (...) U ontwikkelt kwaliteiten als geduld, doorzettingsvermogen, optimisme, betrouwbaarheid, eerlijkheid, bedachtzaamheid, volharding, aanpassingsvermogen, nederigheid, moed, discipline, zelfredzaamheid, intensiteit, oprechtheid, flexibiliteit en samenwerking. Ook ontwikkelt u zelfrespect, behoedzaamheid, vriendelijkheid, kalmte en zelfbeheersing. Dit komt samen in een van de doelen van judo: jika no kansei, het streven naar perfectie. (Neil Ohlenkamp, Handboek Judo p. 36)
Judoka zijn ambassadeurs voor judo: mensen die zo perfect
mogelijk zijn, en daarin tegelijk ontspannen. Een judoka is:
Rustig en beheerst in alles. Woedende en klagerige mensen zondigen tegen alle
principes van seiryoku zenyo. Wie beheerst omgaat met zijn energie laat zich
nooit gaan, ook niet als daar voor andere mensen best aanleiding toe zou kunnen
zijn. Een judoka zoekt altijd naar uitwegen, laat zich mentaal niet in de
houdgreep leggen. Juist in een land waar 'korte lontjes' zo in de mode zijn,
laat de judoka zien dat zijn lont zo lang is als een judoband, en
onontvlambaar. Een judoka beseft bovendien dat de medemens, hoe vervelend hij
ook kan zijn, altijd eerbied en respect verschuldigd is. Op de tatami behoud je
immers ook je respect als de ander onsportief of lomp is.
Hulpvaardig. Denk aan wat jita kyoei oorspronkelijk is: onderlinge hulp. Wat je samen kunt doen, gaat altijd beter. Een judoka beseft dat hij op de tatami ook nooit in zijn eentje bezig is, maar altijd een ander tegemoet komt. Wie zwakker is, of dat nu gaat om iemand met een beperking in het G-judo, of gewoon een medejudoka die nog niet zo goed is, wordt door de hogere graad geholpen om te groeien en zelfvertrouwen te krijgen. Dat strekt zich uit naar de medemens in nood, waar hij die ook ontmoet. Een judoka laat een medemens nooit in de kou staan, maar gebruikt zijn eigen kracht om moedig bij te springen.
Vriendelijk. Wie als judoka de ander als een vriend beschouwt, ook tijdens een gevecht, leert dat ook in het algemeen op mensen toe te passen. Niemand is concurrent, of hij wordt in de eerste plaats als mens behandeld. Wie op de tatami graag als gentleman wordt behandeld, gedraagt zich ook zo naar een ander. Ook in taalgebruik blijft een judoka altijd correct. Wie tijdens randori zou beginnen met schelden, kan als het goed is buiten de mat afkoelen. Nu zijn de omgangsvormen tussen mensen in onze tijd soms wat ruw en iedereen meent te mogen zeggen wat hem op het hart ligt. Een judoka weet altijd wanneer hij moet ophouden, met zijn hart en zijn mond. Een judoka weet hoe hij emoties van anderen moet bespelen: niet met ruwheid of stemverheffing, maar met zachtmoedigheid.
Verzorgd. De persoonlijke verzorging en etiquette voor een judoka liggen min of meer vast. Je buigt niet alleen netjes naar de ander, de scheidsrechter, of de sensei. Je verzorgt uit respect voor de andere judoka je hele lichaam correct. Je bent hygiënisch, hebt een schoon judo, de band netjes omgeknoopt. Je haren hangen niet los, piercings steken niet uit, en de nagels van vingers en tenen zijn geknipt. Die houding is ook buiten de dojo vanzelfsprekend. Een judoka oogt en ruikt nooit als een varken, en weet zich in gezelschap correct te gedragen. Als hij zichzelf meent te moeten zijn, doet hij dat altijd met respect voor anderen.
Gedisciplineerd. Een judoka traint zijn lichaam en geest om
in balans te blijven. Dat vraagt wilskracht en toeleg. Een judoka kan niet in
balans zijn, als hij dat in de uren van judotraining wél is, en in de uren van
studie, werk, maaltijden, slaap en omgang met vrienden niet is. Een judoka zegt
ja als dat goed of nuttig is, maar ook nee als dat nodig is. En consequent. Een
judoka is iemand die zichzelf in de hand heeft en zo totaal in balans is.
Trouw aan beloften. Wie niet gemotiveerd is om zijn ja ja te
laten zijn, en zijn nee nee, verschijnt niet of te laat op de training als dat
moet, maar maakt ook niet waar wat hij bij elke graad belooft. Wie judo
beoefent, maakt van zijn judogi en band een belofte om te leven in de geest van
judo. Daar moet je je dan aan houden. Dat is dan in het hele leven zo. Een
judoka moet betrouwbaar zijn en in zijn hele houding laten zien dat de jita
kyoei bij hem in veilige handen is.
Actief burger. Wie tenslotte de grotere doelen van judo in
beeld heeft, zet zich in voor de samenleving in de geest van het Kodokan-judo.
Dat houdt in dat burgerschap in land en gemeenschap een normale zaak is. Een
judoka is per se een sociaal en open mens, die zich niet afsluit voor de doelen
van de wereld en de mensheid. Ongenuanceerde en generaliserende meningen over
medeburgers passen niet bij hem; eerder probeert hij bruggen te slaan tussen
groepen en mensen zoals hij dat ook in de dojo doet. Een judoka bouwt aan vrede
in klein en groot en geeft zijn energie aan die grote doelen. Engagement in de
samenleving is een hartszaak, vanuit het diepe beleven van de idealen van de jita
kyoei .
Een judoka is dus een echte gentleman: 'gentle' in de betekenis van 'the gentle way' zoals judo vaak wordt vertaald: zachtmoedig, open, vriendelijk, beschaafd. Van een judoka mag je verwachten dat hij vanuit zijn judospirit handelt en ook buiten de tatami laat zien wat hij waard is.
Juist als mensen die van niets weten denken dat judo zo'n
harde sport is, moet de judoka extra zijn best doen om het tegendeel te laten
zien.
In die geest: een zalig en goed nieuwjaar en moge het
bovenstaande in ons pakket goede voornemens worden opgenomen !