woensdag 15 mei 2013

Kesa gatame claustrofobie?

In Hessen (Duitsland) werd een buitenlandse gast-judoleraar op zijn vingers getikt omdat hij aan beginners (kinderen) de standaard kesa-gatame had geleerd. Onder de gele band (in Duitsland hebben ze meer kyugraden dan bij ons) mag men niet de gewone kesa-gatame aanleren, alleen de kuzure-versie. Onder de arm door dus, niet om het hoofd.

De reden? Voor kinderen kan de hon-kesa-gatame paniek veroorzaken omdat ze dan claustrofobisch kunnen worden.

Hmmm... is dat in Nederland ook zo?

Ik ben me bewust dat de kinderen van nu allerlei psychische problemen kunnen hebben. ADHD komt veel voor, net als diverse autistische stoornissen. Maar een angstaanval omdat je in een houdgreep tegen de grond wordt gedrukt? Ah komop denk ik dan.

Als ze dat nu zouden zeggen van een kami-shiho-gatame waarbij tori zo laag komt met zijn hara en de jas ook nog los hangt... dan kan ik me voorstellen dat een beginner zich wat onprettig voelt met het gevoel door een buik te worden geplet. Tsja. Maar ook dát is judo... Nadat ik zelf katame no kata heb geoefend, heb ik echt goed begrepen dat osaekomi-waza betekenen: strakke controle en dat betekent: strak immobiliseren met je hele lichaam. Als dat betekent dat iemand volledig wordt ingesloten, hoort dat er juist bij! Vind ik... zelfs bij kami-shiho. Als uke wil ontsnappen en flink worstelt, móet tori reageren door zijn lichaam zo te bewegen dat de ontsnapping mislukt.  Dan gaat tori dus als een huisje over je heen en kun je tegen diens buik komen met je snuit. Zo ook met de 'gewraakte' kesa-gatame. Als uke wil ontsnappen, moet tori nog meer controleren en desnoods zo aan de arm trekken dat de lucht uit zijn arme uke wordt geperst. :)

Nu is het wél waar - en daarin heeft de DJB een punt - dat beginners nogal eens moeilijk begrijpen dat het controleprincipe van elke kesa-gatame is: de arm die dwars over tori's borst wordt getrokken. Alle variaties houden dát principe aan. Beginners kunnen nogal eens denken dat die arm er niet toe doet en dan een soort nekklem leggen. Tsja.

Dan denk ik met mijn boerenverstand: leg dat dan úit! Daar is de les voor. Ban niet een hele techniek omdat je het niet goed kunt uitleggen. Ban niet een hele techniek omdat we tegenwoordig heel veel bange kinderen hebben. We bannen de ukemi ook niet omdat kinderen bang zijn om te vallen...

Maar goed. Zelfs het katame no kata begint met de kuzure-kesa-gatame. Dus Kano heeft blijkbaar ook wel gemeend dat deze 'gebroken' versie de principes goed aanleert. Dat is dus ook zo. Wie als uke in katame no kata in deze houdgreep is beland en een goede tori heeft, ligt volledig klem tegen de mat en ontsnapt nooit meer.  Ik word daar alleen niet claustrofobisch van, maar intens vrolijk.

5 opmerkingen:

  1. zenbudo@hotmail.com16 mei 2013 om 20:40

    Wat een onzin ... , sorry . Moeten we nu echt alles kapot analiseren onder het mom van pedagogie ?
    Regeltjes , regeltjes en nog eens regeltjes ,het judo gaat er langzaam aan kapot ( en het judo trouwens niet alleen ) .

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Het judo IS al JAAAAREN kapot Zenbudo! Zie jij nog ERGENS judo dan? Ik niet! Zeer sporadisch zie je nog in sommige instituten echt judo, meestal dáár waar nog Sensei "van de oude stempel" rondlopen. Een deel van die Sensei is al jaren geen lid meer van de JBN ook.

    Sinds judo gezien wordt als "Sport" (net zoals hockey, voetbal en hardlopen om maar eens wat te noemen) is er volstrekt geen oog meer voor de intrinsieke waarden van het traditionele judo. Het wordt simpelweg genegeerd, we doen net alsof het er nooit geweest is (wat misschien wel goed is, want de jochies die nu van de sportacademies afrollen als "judo-instructeur" hebben voor het overgrote deel geen flauw benul van deze diepere waarden: het wordt ze niet meer geleerd, en het wordt ze ook en vooral niet meer geleerd deze waarden door te geven).
    Judo is nog slechts een sport, een spelregel gedreven duw en trek gedoetje in een wit pak, een armoedige vertoning en mislukt als tv-spektakel en evenzeer mislukt als passieve kijksport met commercie-appeal. Zo had Kano Jigoro Shihan het ook niet bedoeld.....

    Iedere traditionele Sensei had wel een paar gi's liggen voor kinderen uit minder bedeelde gezinnen. Die konden voor niets meetrainen en deden soms wat werkjes voor Sensei zoals matten opruimen. Tegenwoordig dondert de JBN je direct de bond uit als je je contributie in tijden van crisis niet meer kunt betalen. In plaats van de judoka onder de armen te grijpen en door een moeilijke periode te loodsen krijg je een deurwaarder op je dak die direkt begint met het verdubbelen van de kosten die je al niet kon betalen toen ze nog niet verdubbelt waren. En dat is tegenwoordig hoe de JBN ons judo promoot. Alleen dááraan kun je al zien dat judo géén "judo" meer is.

    "Klagen" om het klagen is niet goed, maar als de judoka met een graduatie boven sho-Dan in de afgelopen paar decennia eens wat kritischer waren geweest in plaats van vooral te denken aan hun eigen promoties (van graad of boek!) dan was het misschien allemaal niet zover gekomen. Maar nee, we moesten zo nodig allemaal in de gratie komen van die paar "grote ego's" in de bond, en vooral niet kritisch worden.

    En waar is ondertussen ons judo gebleven?
    Was er maar MEER geklaagd in de afgelopen 20 jaar.

    We kunnen nu wel het huidige judo gaan analyseren, maar we moeten ons daarbij wel realiseren dat dit een HEEL ANDER spelletje geworden is met zijn geheel eigen context en spelregels.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. zenbudo@hotmail.com21 mei 2013 om 09:04

    Helemaal mee eens . In Vlaanderen zie ik meer en meer judoka's vertrekken naar het BJJ , dat zijn de pure sporters die in BJJ minder gebonden zijn aan regels . De meer "spirituele " , eerder traditioneel ingestelde judoka's zoeken hun heil dan weer in het aikido , waar ze nog echt de weg kunnen bewandelen ... dat terwijl judo het allemaal in zich heeft ( of zou moeten hebben ) ...

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Toch is er zelfs binnen de JBN een veranderingsproces aan de gang, waarbij meer waarde komt voor de authentieke waarden van het judo. Dat weet ik omdat ik daar zelf bij betrokken ben in de JBN...

    BeantwoordenVerwijderen
  5. zenbudo@hotmail.com21 mei 2013 om 19:11

    Ik hoop echt dat het ook in de praktijk gebracht zal worden , want er is de druk van de IJF , geld en persoonlijke status ( dangraden ) . Het is nooit te laat , maar het is 5 voor 12 ...

    BeantwoordenVerwijderen