Trainingsmethoden (7) Randori of Shiai-geiko (試合稽古)?

Dat kennen we in het judo niet:  Shiai-geiko (試合稽古). Wat shiai is, hoeven we niet uit te leggen: 'wedstrijd'. Nou ja...

In mei 2011 schreef ik daarover:

Shiai. 試合 De analyse van de twee kanji maakt ons wijzer.

合 ai. Ai, dat is een mooi kanji… Hoe komt het sleutelwoord van bijvoorbeeld 合気道 aikidō nu terecht in een woord wat zo ‘besmet’ kan klinken door onderlinge strijd. Ja, het is hetzelfde kanji en zelfs in deze samenstelling verliest het niet opeens zijn betekenis Het betekent altijd iets van ‘vereniging, eenheid’. Al wordt het kanji in zeer veel verbindingen niet uitgesproken als ‘ai’.

試 shi. Shi betekent zoveel als ‘proberen, testen.’ Alle Japanse woorden voor examen en repetities hebben dit kanji in zich.

Shiai betekent dus letterlijk vanuit de kanji: het testen van de eenheid. En dat zou het nu ook nog moeten betekenen. Daarom is het Engelse woord ‘match’ (niet te verwarren met lucifers) een prima vertaling die zelfs een Duits Kanji-Lexikon daarom gewoon laat staan. ‘Match’ betekent: het komt overeen. ‘Contest’ komt uit het Latijn contestari, en betekent: ‘samen iets laten zien’. Het woord ‘test’ is van dezelfde stam. Een test = laten zien wat je kunt. Het woord ‘contest’ is in de kern dus de meest letterlijke vertaling!

In de wedstrijdbetekenis van shiai komt verder altijd het speelse karakter naar voren. Shiai is ook een ‘spel’, geen gevecht op leven en dood. In dat geval kom je meer uit bij 戦闘 in rômaji sentou, of het woord voor competitie-vechten 闘技 tougi, waarin hetzelfde kanji 闘 tou zit, wat met gewelddadig vechten te maken heeft. Shiai heeft dat niet in zich. Het kanji ‘ai’ wijst in de richting van harmonie.

foto judogalery

O ja, zo was het dus... 

Shiai-geiko (試合稽古)

Het woord Shiai-geiko (試合稽古) komt meer uit het kendo. Daar oefent men vaker op die manier. Toen ik dat las, dacht ik; maar dat doen wij in het judo eigenlijk ook. Alleen noemen we het dan... randori. Ahum. Jazeker. De manier waarop de meeste judoka randori doen, is alsof ze een wedstrijd moeten draaien. Aanvallen om te winnen, en de partner tóch tot een soort 'tegenstander' maken. Het wordt dan wedstrijdoefening, terwijl randori-geiko eigenlijk allesbehalve dat zou moeten zijn. Randori is niet 'vrij trainen' wat we vaak zeggen, maar Randori (乱取) betekent letterlijk: 'chaotisch pakken.' Ik schreef daar eerder over. Dat heeft dus niets te maken met het oefenen volgens wedstrijdregels! In randori is het 'beentje pakken' gewoon toegestaan, want er staat geen scheidsrechter bij die shido of hansokumake uitdeelt. Geen judoka die het meer doet, maar dat is wat anders. Wat de critici van de IJF-regels al zeiden: deze regels veranderen de trainingen fundamenteel. Stom dat we zo wedstrijdgericht trainen, maar zo zijn we nu eenmaal. 

Waar ik vandaag voor pleit, is dat we onze begrippen en trainingen zuiveren. Keiko zoals het bedoeld is. Dat betekent: 

• Randori (乱取) als wat het moet zijn: vrij, chaotisch, zonder wedstrijdregels en scheidsrechters, alleen letten op de veiligheid van elkaar.
• Shiai-geiko (試合稽古) als wat het moet zijn: gereglementeerd, liefst ook met iemand erbij die als scheidserechter optreedt, en bedoeld als oefening voor degenen die ook werkelijk wedstrijden willen doen.

Als je de begrippen niet zuiver houdt, gebeurt er wat we nu zien. Het echte pure randori verdwijnt, en we staan wedstrijdjes te maken, staand of op de knieën. Als we die teloorgang van het randori zo laten doorgaan, en óók nog eens het kata vergeten, zijn we dus écht het judo van Jigoro Kano kwijt. Hij zag judo-training immers als een afwisseling van kata en randori, met daarbij kogi en mondo.