zondag 24 augustus 2014

Een Japanse levensles


Een mooie website: omdenken. Maar het citaat van deze Toshiro Kanamori trof me nogal. Qua simpele ruimtelijke logica klopt het natuurlijk. Een leraar staat niet voor de deur, buiten, maar binnen. Maar qua pedagogische logica klopt het nog meer. Een leraar mag best echt 'leraar' zijn en moet soms ook nog de 'leider' kunnen zijn. Het onderwijssysteem waar de leraar alleen maar vriendjes met de leerlingen wil zijn, bevalt me net zo weinig als papa's en mama's die liever vriendjes willen zijn met de kinderen - in plaats van ouders. Maar als ouders alleen maar op afstand staan, klopt er ook iets niet met het gezin. Opvoeding betekent altijd ook nabijheid. En dan is het moeilijkste, om én nabij te zijn, én de noodzakelijke 'professionele' afstand te bewaren, voor ouders en leraren. Wie die balans heeft, kan best streng zijn of een pak met stropdas aantrekken, zonder 'te afstandelijk' te worden gevonden.

Het is dus de kunst om in een klas te staan, geliefd en gerespecteerd tegelijk te zijn. IN de klas, verbonden met de leerlingen. Een klik hebben. Een gevoel delen. Je hebt dat of je hebt dat niet.

Een goede ouder ontwikkelt al vanaf de kinderjaren zo'n natuurlijke band met de kinderen. Waardoor ze als dat nodig is, ook als ze in de puberteit komen, nog iets te zeggen hebben - ook als de hersenen van de kinderen neurologisch 'anders' gaan werken. Een goede leraar, zeker in het basisonderwijs, weet ook zo'n echte band op te bouwen met zo'n klas. Daarvoor is geen toverformule. Ervaren docenten hebben me eens verteld dat als ze een pabo-stagiair kregen, na één les al zagen of die 'het' had, de capaciteit om een emotionele band met kinderen te kunnen hebben.

Een echte judoleraar die 'sensei' is, brengt ook méér over dan alleen een reeks techniekjes. Hij staat zo midden tussen de judoka dat hij niet alleen hun judo aanvoelt, maar ook hun karakter, hun leven, en ook daarop kan inspelen. Judo en onderwijs willen een totaal-programma bieden. Voor het leven.

De Japanner wiens citaat ik als eerste aanhaalde, Toshiro Kanamori, is zo'n leraar. Hij is een bekend en geliefd leraar en pedagoog. Over hem werd in 2003 de onderstaande RVU-documentaire gemaakt. Zeer interessant mag ik wel zeggen. Het corrigeert het beeld van Japan alsof het alleen maar drillen zou zijn. Deze leraar, Toshiro Kanamori, legt de juiste accenten om met zijn leerlingen een band te hebben. Op emotioneel vlak. Hij wil ze opvoeden in een totaal levensprogramma. Waarin ze samen gelukkig kunnen zijn - geluk is immers niet egoïstisch bepaald in Japan. "Oog hebben voor elkaar leert om gelukkig te worden." Maar soms is hij ook echt streng (op 23:00 min). En toch willen de kinderen niemand anders als hun klassenleraar. Ja, de man is meer dan zijn spreuk. Hij staat midden in dat leven. In de klas. In het leven van de leerlingen. Zou hij soms ook judoka zijn?

Geen opmerkingen:

Een reactie posten