De beste dingen, die echt kwaliteit hebben, zijn zelden populair. Mensen zoeken meer naar snel-en-gemakkelijk, en Judo is dat niet. Er zijn meer mensen die uit hun bed komen voor een paar zeer middelmatige muzikanten die nauwelijks drie akkoorden kunnen spelen, dan voor een pianoconcert van Beethoven. Er zijn meer mensen die naar een stompzinnige film gaan als Sex and City, met een paar kleinzielige schoenfetisjisten met niet eens een splintertje serieus denken in hun lege hoofden, dan dat ze naar een serieus toneelstuk of een serieuze film gaan die over écht belangrijke dingen gaat. De appreciatie voor kwaliteit is niet in tel in ons land. Mensen zoeken voor snelle oplossingen, willen vermaakt worden, willen een realiteit die in oneliners te vatten is. Ze lezen meer flutblaadjes dan belangrijke literaire werken. Ze kijken meer naar de vorm dan de inhoud. Hun gesprekken worden beheerst door roddel in plaats van door ideeën. Dus, waarom is iedereen zo verbaasd dat judo niet populairder is? Het is een filosofie en een way-of-life die substantiële training vereist, opvoeding, oefening, en toewijding om vooruitgang te maken. Dat kun je niet een-twee-drie zo even doen. (Richard Riehle, Facebook 14-4-11)
Niveau
Heel af en toe mag je iemand ontmoeten die boven het gemiddelde niveau uitstijgt. Richard Riehle is zo iemand: een gepensioneerd militair en judoka met bijna 60 jaar mat-ervaring uit Amerika. Van een man tegen de tachtig mag je onderhand wijsheid verwachten – al zitten er in de seniorenflats ook heel wat mensen *kuch* de hele dag domme soaps te kijken. Ik lees Richard’s berichten op forums en facebook graag. Soms kom je een tiener tegen die ook wonder-boven-wonder heeft geleerd om na te denken, en de durf heeft om alternatief te zijn. Zeldzaam, dat wel, zéér zeldzaam, je weet bijna niet wat je meemaakt als je een jongere tegenkomt die serieus naar wijsheid zoekt. En tussen de beginjaren des verstands en de jaren van ouderdom, kom je alles tegen, maar helaas steeds… maar zelden mensen die zelfstandig nadenken en zelf gedisciplineerd kiezen, en zich daar dan ook aan houden. Mensen met enig niveau… waar zijn ze? Is New Kids Turbo nou echt een afspiegeling van onze samenleving: lui, lomp, leeg?
Ik wil niet leren
Judo is een weg van opvoeding. Niet alleen het fysieke spelletje, maar ook en vooral - zoals de Stichter zegt – een weg van intellectuele en morele opvoeding. Maar de meeste mensen, zelfs judoka, wíllen helemaal niet opgevoed worden. Wat zij wél willen? Niks. Gewoon wat ze altijd doen. Niet nadenken (geen intellectuele training dus) en niet werken aan hun perfectie, voor zichzelf en de samenleving (geen morele training dus). De meeste mensen willen maar één ding: dat ze met rust gelaten worden in het bekrompen wereldje van hun eigen ik, en bezig blijven met de leegheid van het gewone alledaagse. Het zijn net kleine kinderen: “mama, ik wil niet naar school, ik wil liever spelen.” In het judo zijn het de mensen die spreken over ‘vechten’ en ‘tegenstanders’ en ‘winnen’. Of nog erger ‘het spel’. Louter judo op het laagste niveau, het fysieke. De rest vinden ze maar overdreven. Aaargghhh!
“Free will is a bitch”
Deze gevleugelde uitspraak komt uit de mond van Al Pacino in één van de beste films van de laatste 20 jaar: Devil’s Advocate. Het gaat over één van de grootste dilemma’s uit de opvoeding. Genoemde speelfilm is meer dan een thriller, want het behandelt de grote thema’s van de moraal: de menselijke vrijheid en de innerlijke discipline om aan verleidingen te weerstaan en principieel te zijn. Waarbij de ijdelheid en de leegheid de eerste en meest geniepige verleiding blijkt te zijn. Zeg maar: het veel te grote menselijke ik dat gekieteld wil worden.
In de film zien we de jonge succesvolle advocaat Kevin Lomax in de ene valkuil na de andere vallen, verleid door zogenaamde toevalligheden die allemaal één gemeenschappelijke basis hebben: hij kiest voor zijn eigen ego. In volle vrijheid. Tot hij oog in oog met Satan zelf staat.
Want dan kom je op het punt van de menselijke vrijheid. Het grootste goed dat de mens heeft gekregen is: zijn vrije wil. Omdat we vrij zijn, kunnen we liefhebben en eventueel ook haten. Omdat we vrij zijn, zijn dingen goed of kwaad. Morele kwalificaties zijn geheel afhankelijk van de mogelijkheid om te kiezen. Als er namelijk alleen voor het goede gekozen kan worden zónder vrijheid om te kiezen, bestaat er geen kwaad meer. Maar derhalve ook geen goed. Dat dilemma van vrijheid, goed en kwaad, verantwoordelijkheid, is de basis van alle godsdienstige en morele systemen in de wereld. Goedheid – vrijheid – kwaad – verlossing – volmaaktheid. Een punt om je hersens over te laten kraken. Als je wilt nadenken tenminste.
Mensen maken zichzelf onvrij
Al Pacino oftewel de schrijver (Andrew Neiderman) heeft gelijk. Mensen zijn vrij, maar gedragen zich helemaal niet vrij, ze verkopen hun ziel aan iedereen die langskomt. Meelopers zijn hoeren en slaven. Sterk gezegd hè? Ze hebben een groot ego, maar zijn eigenlijk niemand omdat ze afhankelijk zijn van de gunst van anderen. Omdat ze hun vrijheid opofferen door achter van alles aan te lopen. Ze kúnnen kiezen, maar kiezen ervoor om niet echt zelfstandig te kiezen. Echt karakter krijg je echter niet door slap met alle winden mee te waaien, maar door anders te durven zijn. En anders zijn, kan niemand je aanpraten, maar dat ontdek je zelf. Met je verstand en je hart. Alternatief zijn is een eigen keuze, en daarin word je echt ‘iemand’, word je een vrij mens. In die vrijheid kun je vervolgens kiezen om je te geven aan een ander. Jezelf geven vraagt een innerlijke vrijheid die in onze dagen helemaal niet vanzelfsprekend meer is. Vrijheid om je niet te laten beïnvloeden door wat je eigenlijk niet wil. Wie kan dat eigenlijk nog? Zulke mensen zijn zeldzaam en verrijkend.
Mensen willen geen judo
Terug naar het judo. Judo is een weg waarin mensen geleerd wordt om open en vrij te zijn. Zichzelf te trainen in alle opzichten, en op die manier open te bloeien naar anderen. Vrijheid om je eigen ego te verlaten en je te verenigen met anderen, op de mat en in onze wereld. Rei vereist innerlijke vrijheid. De reden waarom echt judo niet populair is (noch zal worden) is, zoals Richard Riehle zegt, dat mensen dat helemaal niet willen. Ze willen geen echt authentiek judo, ze willen een spelletje. Ze willen geen persoonlijke waarden en vrijheid om je te geven, maar ze willen winnen, zelfbehoud. Hoe meer ik er over nadenk, hoe meer ik tot de overtuiging kom dat, als competitie-judo een zaak blijft van dikke ego’s, het destructief uitpakt voor mensen als personen. Het wordt allemaal panem et circenses, ofwel "brood en spelen" de gunst van het volk door oppervlakkige behoeften te bevredigen: eten en vermaak. Het gaat helemaal nergens meer over. Dát judo overleeft het wel, maar het échte judo wordt net zo zeldzaam als een zestienjarige die kan nadenken over diepere dingen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten