Verwonder jezelf

Wat mij misschien nog wel het meeste geholpen heeft in mijn leerschool, was dat er onder degenen waarmee ik omging, mensen waren die een natuurlijk gevoel hadden van ‘verwondering over de dingen’. We wilden leren. Ik denk dat het misschien ook zo is bij degenen die judoforums bezoeken, die spontaan bezig zijn met iets wat niet in het gewone programma plaatsvindt; het is geen onderdeel van de cursus of het examen van hun judo club. Ze kiezen er spontaan voor. Het spijt me dat de meerderheid van de hedendaagse student niet die natuurlijke zin voor ‘verwondering’ heeft, en dat geldt niet alleen voor de judo opvoeding, maar ook voor muziek en academische opvoeding. Waar dat gevoel echter afwezig is, wordt leren een opgave, een klas die je moet uitzitten, een activiteit tot de bel gaat, waarvoor je misschien punten krijgt, maar een actieve en diepe persoonlijke betrokkenheid voor het hoe en waarom en wat en in hoeverre je ‘gegroeid’ bent, is helaas iets van secundaire interesse voor de leden… (Cichorei Kano, 22-10-2011)

Verwondering

Waarom doen we dingen? Waar komt het vandaan? Stilstaan bij wat je doet, het is uitzonderlijk, zoals Kano zegt. Je verwonderen over dingen, het is de basis van de filosofie. Maar de meerderheid van de mensen, ook de judoka dus, leven erg materialistisch, en ze plukken de dag. Gisteren is voorbij en wat de toekomst brengt, dat zien we wel. Ver-wondering wil zeggen: je ziet hoe bijzonder dingen zijn. Je zoekt naar de waarden en betekenissen áchter de dingen. Binnenkant in plaats van buitenkant.

Opvoeding en judo zijn levenswegen, en dat betekent altijd dat er een actief bewustzijn bijhoort. Jigoro Kano benadrukt overal dat judo een doel heeft, en dat doel gaat verder dan alleen een lekker potje trainen op de mat. Wat de toekomst brengt, dat zien we inderdaad, maar dan actief en niet achteraf. Het gaat over je eigen persoon en de wereld waarin je leeft. Harmonie en jita kyoei zijn lange-termijnprojecten die je nooit kunt bereiken zonder er diep over na te denken en je eigen plaats daarin te bepalen. Geen idealen zonder reflectie, geen reflectie zonder verwondering en het stellen van diepe geinteresseerde vragen.

Wat mij, net als Cichorei Kano, in onze tijd best wel verwondert, is dat er ook onder de judoka zo weinig mensen zijn die verder willen kijken dan het fysieke spel. Dit weblog wordt goed gelezen, maar binnen de Nederlandse judowereld is dit alternatieve geluid marginaal. Waarom toch? Waar is de interesse? Waar is de passie? Waar is de levenslange toewijding om te leren? Om dóór te gaan, zoals élke studie een taai project is met hobbels en kuilen? Ook ik verwonder me. Ondertussen hebben we een land vol slimme mensen, die goed kunnen studeren, die van alles weten en soms ook hele theorieën hebben over van alles, maar verder maar zelden echt nadenken of zelfs maar blijvende interesse tonen in het verhaal áchter al die worpen en controletechnieken…

Hebben we zo veel afhakers... omdat we ons te weinig in de diepte hebben verwonderd over het mooie van judo en het leven?